Ga niet op je gevoel af

De grootste hindernis tussen u en uw langetermijndoelen bij beleggen is waarschijnlijk niet volatiliteit, trage groei of een zo nu en dan dalende markt. De kans is groot dat u dat zelf bent, en vooral uw emoties om precies te zijn. Wij stervelingen zijn van nature sterk geneigd om de verkeerde beleggingsbeslissingen te nemen op het verkeerde moment. De achterliggende oorzaken daarvan begrijpen en weten hoe ze te herkennen, vormt de sleutel tot succesvol beleggen.

Maar eerst een vraag: hoe voelde u zich toen de volatiliteit begin 2016 sterk opliep? Was u bang? Bezorgd dat aandelen kopen niet verstandig was?

Zo ja, dan was u niet de enige. Volgens een enquête van Gallup die tussen 29 januari en 7 februari werd gehouden, was 60% van de Amerikaanse beleggers van mening dat het geen goed moment was om aandelen te hebben. Drie maanden eerder zei slechts 45% dat het geen geschikt moment was. Vanwege het koersverloop van aandelen in januari/februari waren veel meer mensen in die maanden er zeker van dat de toekomst somber zou zijn. Maar dat bleek niet zo te zijn! Na 11 februari schoten de markten omhoog en op 13 mei – toen Gallup zijn enquête herhaalde voor het tweede kwartaal – noteerden Amerikaanse aandelen zelfs ongeveer 1% hoger.ⁱ Uit die enquête bleek dat de mensen veel optimistischer waren.

Deze mentaliteit is een gedragsfout die actualiteitsdenken wordt genoemd: mensen kunnen het simpelweg niet nalaten om hun visie op wat gaat gebeuren te laten bepalen door wat net is gebeurd. We zijn nu eenmaal zo geprogrammeerd dat we het recente verleden doortrekken naar de toekomst, vaak rechtlijnig. We denken dat recente winsten oneindig zullen doorgaan, met dezelfde percentages. Als aandelen dalen, denken we dat ze zullen blijven dalen, in hetzelfde tempo.

Dit leidt tot gevaarlijke besluiten, zoals koortsachtig aandelen blijven kopen als ze hoog staan en ze in paniek verkopen als de volatiliteit sterk toeneemt – vaak het tegenovergestelde van wat het beste is. Door dit actualiteitsdenken stortten vele beleggers zich begin 2000 op technologieaandelen, juist toen die markt piekte. Eveneens door dit actualiteitsdenken trokken beleggers zich in maart 2009 massaal terug uit de markt, net op het moment dat de financiële crisis zijn dieptepunt had bereikt. Je laten leiden door deze impulsen, heeft desastreuze gevolgen.

Een recent stuk van Jason Zweig, die voor de Wall Street Journal schrijft over persoonlijke financiën, onderstreept dit punt:

Individuen zijn niet beter, natuurlijk. Zoals een enthousiaste belegger in Nasdaq-technologieaandelen schreef in een van de enquêtes van Yale: "De markt van vandaag is niet vergelijkbaar met 19 oktober 1987. EEN HEEL ANDERE WERELD." Dat was op 10 maart 2000, precies de dag waarop de Nasdaq-zeepbel zijn hoogtepunt bereikte.

Logisch dat de grote analist Benjamin Graham in zijn boek "The Intelligent Investor", waarnaar dit artikel is vernoemd, schreef: "Het grootste probleem voor een belegger – en zelfs zijn ergste vijand – is waarschijnlijk hijzelf."

Bedenk dat u om een echte tegendraadse belegger te zijn precies het tegenovergestelde moet doen van wat anderen doen, maar ook het tegenovergestelde van wat u zelf zou willen doen.

Succesvol beleggen vereist vaak iets doen wat tegen uw intuïtie in gaat, en zelfs verkeerd lijkt. Dus als u vanuit uw emoties sterk de neiging hebt om iets te doen met uw beleggingen en uw hoofdoverweging is "omdat zij net _____, moet ik _____", is het tijd om een lange pauze te nemen en uzelf eraan te herinneren dat u het recente verleden moet negeren.