Rationele gedachten voor irrationele tijden

Hebt u het ook gehoord? De aandelenmarkten lijken dit jaar niet zo'n geweldige start te maken. En anders dan afgelopen zomer, toen allerlei financiële deskundigen ondanks een vrijwel even sterke daling tot kalmte maanden, kondigen hysterische krantenkoppen nu een scherpe daling aan. Veel van degenen die pensioenbeleggers toen adviseerden het hoofd koel te houden, beweren nu dat de aandelenmarkten zware klappen te wachten staan. In plaats van de wijze raad van toen komen ze met de ene vraag na de andere, die beleggers gemakkelijk van hun koers zouden kunnen afbrengen: Is er een recessie in aantocht? Is de bodem in zicht? Ze vertellen u hoeveel miljarden tot dusver in rook zijn opgegaan.

Maar pas op: dergelijke gedachten kunnen u gemakkelijk afleiden van wat er echt toe doet.

Ik werk al sinds mijn afstuderen in deze branche – afhankelijk van hoe je meet is dat negen correcties en twee bearmarkten geleden. Ik ben niet de meest ervaren persoon ter wereld, bij lange na niet, maar ik heb deze situatie al een paar keer eerder meegemaakt en begrijp hoe beleggers meestal reageren. In onzekere perioden komen verliezen doorgaans extra hard aan en vragen beleggers zich af of ze iets moeten doen. Die menselijke neiging zoekt rechtvaardiging in vrijwel elke krantenkop.

Trek u er niets van aan!

De juiste vraag om nu aan beleggers te stellen, vooral als ze beleggen voor hun pensioen, is: Denkt u dat u eerder dood gaat dan u 22 kalenderdagen geleden dacht?

Dat is misschien wat dramatisch geformuleerd, maar het is uiterst onwaarschijnlijk dat uw doelstellingen, behoefte aan contanten, tijdshorizon en andere belangrijke punten van overweging in deze eerste 22 dagen van het jaar radicaal veranderd zijn. Waarschijnlijker is dat u zenuwachtig bent geworden van de volatiliteit op de markt en dat uw instinct roept: "Doe iets!"

Dat "iets" is echter vaak zeer contraproductief. Tal van onderzoeken hebben aangetoond dat vaker handelen de beleggingsresultaten meer schaadt dan goeddoet. Wie verkoopt terwijl de volatiliteit op een toppunt is, verhoogt het risico dat de koers daarna opeens omhoogschiet – en dan vist u achter het net. Het geeft misschien een goed gevoel om "actie te ondernemen" als de markten schommelen, maar aan dat gevoel kan een fors prijskaartje hangen. Ik ken u niet^[i] en weet niet hoe u denkt over geld uitgeven, maar een hoop geld betalen voor het vage gevoel een "doener" te zijn, staat niet in mijn financieel plan.

Als uw assetallocatie – de mix van aandelen, obligaties, cash en andere effecten in uw portefeuille – 22 dagen geleden goed paste bij uw doelen en doelstellingen op lange termijn, is dat nu waarschijnlijk nog steeds het geval. Afwijken van een strategie die u goede kans biedt uw doelen op lange termijn te bereiken, is het grootste risico dat u kunt nemen. Bovendien moet u daarna beslissen wanneer u weer instapt. Het sein 'brand meester' zal nooit worden gegeven. Dat kan ik u verzekeren. Als uw assetallocatie 22 dagen geleden daarentegen niet bij uw doelstellingen paste, dan wordt uw probleem niet veroorzaakt door de marktvolatiliteit. Het komt doordat de mix in uw portefeuille niet goed is en dat is heel wat anders. Die zou u moeten veranderen, ongeacht de marktomstandigheden. Einde verhaal.

Maar verder? Waarschijnlijk is uw tijdshorizon – hoe lang u met het geld moet toekomen – de afgelopen 22 dagen niet veel korter geworden. Ook heeft de overheid niet opeens besloten de ouderdomsuitkeringen te verhogen zodat u zeker bent van voldoende inkomen later in uw leven. De rente is niet tot grote hoogte gestegen, wat een gemakkelijke oplossing zou bieden om de inflatie voor te blijven met weinig kans op verlies. Wall Street of de verzekeraars hebben de afgelopen 22 dagen geen unieke strategie verzonnen die een hoog rendement zonder risico biedt.^[ii]

Hiermee wil ik niet pleiten voor een buy-and-hold of een passieve strategie. Er zijn momenten waarop het verstandig is je aandelen te verkopen. Namelijk wanneer je een fundamenteel zwak punt hebt ontdekt dat miljarden gaat kosten en dat door de anderen niet is opgemerkt.

Informatie die alom bekend is, verliest zijn macht. (Nieuws over een fusie bijvoorbeeld, werkt vrijwel meteen door in de aandelen van de betrokken bedrijven. Je kunt er weinig aan verdienen.) En op dit moment zijn de grootste punten van zorg – olie, China, lage inflatie/deflatie, angst voor recessie – ongegrond, algemeen bekend of beide. De financiële dagbladen overal ter wereld staan er vol mee. Het is zeer onwaarschijnlijk dat markten erdoor worden overvallen, voor zover de theorieën al kloppen. Is het mogelijk dat iets veel belangrijkers onopgemerkt blijft? Natuurlijk! Maar zolang u het niet ziet – zolang u geen reden hebt om bearish te zijn – moet u bullish zijn.