De afgelopen maand kwamen in Spanje dertien mensen om het leven en vielen er meer dan honderd gewonden bij terroristische aanslagen in Barcelona en Cambrils. Ook sloegen terroristen toe in Turku, Finland, waar bij een steekpartij twee doden en verschillende gewonden vielen. Bij dergelijke ingrijpende gebeurtenissen overschaduwt het verlies van mensenlevens alles wat met beleggen te maken heeft. Dit is het moment waarop de levenden respect tonen voor de overledenen, hun zegeningen tellen en waakzaam blijven voor toekomstige aanslagen. Voor beleggers geldt dat ze niet moeten vergeten dat de impact van terrorisme op de kapitaalmarkten historisch gezien gering is geweest – markten laten zich niet lang afschrikken door terroristen.
We weten zeker dat u net zo genoeg hebt van het lezen van dit soort artikelen als wij van het schrijven ervan. Helaas is de lijst van recente terreuracties lang.
Het is een lange – en trieste – lijst. Maar de markten hebben niet uitgesproken negatief gereageerd. Zeker, de aandelen daalden toen het nieuws van de Spaanse aanslagen naar buiten kwam – een door emoties ingegeven kortetermijnreactie. Als we naar de langere termijn kijken en valutaschommelingen buiten beschouwing laten, hebben de wereldwijde aandelen de reeks gewelddadige aanslagen goed doorstaan.
Kijk maar naar Britse aandelen, die het ondanks de diverse aanslagen in het Verenigd Koninkrijk goed hebben gedaan. (Figuur 1)
Bron: FactSet, per 5/9/2017. MSCI UK-index totaalrendement met brutodividenden in GBP, van 30/12/2016 tot 5/9/2017.
De waarde van het kapitaal en de opbrengsten van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.
Over een langere periode gezien heeft de terreur ook weinig effect op Franse aandelen gehad. (Figuur 2)
Bron: FactSet, per 5/9/2017. MSCI France met brutodividenden in EUR, 31/12/2014 - 5/9/2017.
De waarde van het kapitaal en de opbrengsten van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.
De realiteit is helaas dat terrorisme deel uitmaakt van het moderne leven. Dat is op zich niets nieuws – het plegen van aanslagen op onschuldige burgers is niet iets van de laatste jaren. Terroristen plegen echter steeds vaker kleinschalige aanslagen, vooral met schijnbaar ongevaarlijke, alledaagse voorwerpen als dodelijk wapen. In praktisch opzicht denken we dat de autoriteiten niet veel kunnen doen om een of meer geradicaliseerde personen te beletten met een voertuig in te rijden op een grote groep mensen. We beseffen dat dit zowel een deprimerende als beangstigende gedachte is. Maar het is de realiteit van de wereld waarin we nu leven.
Ook de aandelenmarkten zijn zich hiervan bewust. Deze reeks incidenten zal beleggers waarschijnlijk niet lang afschrikken. Terroristische aanslagen hebben geen fundamentele gevolgen voor economische en politieke factoren. Op korte termijn kunnen aanslagen een negatieve invloed hebben, maar omdat ze steeds vaker voorkomen neemt het verrassingseffect af. Daardoor ontbreekt het terrorisme aan impact, stootkracht en omvang om de (momenteel gunstige) factoren voor de markt ernstig te ondermijnen.
De wereld is niet volmaakt, is dat ook nooit geweest en zal dat, ondanks onze goede hoop, waarschijnlijk ook nooit worden. Als belegger kunt u niet wachten met beleggen tot het volmaakte moment waarop alle angst is verdwenen, is aangebroken. Dat is eng, maar aandelen zijn veerkrachtig – net als mensen. Dus bid voor de slachtoffers van het recente geweld of wens ze alle sterkte toe, in het vertrouwen dat vrije mensen de problemen die kwaadwillenden veroorzaken altijd zullen aanpakken en oplossen.
iBron: FactSet, per 5/9/2017. Rendement MSCI UK met brutodividenden in GBP. 30/12/2016 – 5/9/2017.
Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengsten van beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde financiële markten en internationale wisselkoersen.